EMPATİ NEDİR? NE DEĞİLDİR?

Değerli okuyucular, hepinize merhaba…

Geçtiğimiz sayı başladığım iletişim becerileri yazı dizisinin ikincisine “empati” kavramıyla devam ediyoruz bu hafta…Toplumda neredeyse yok denecek kadar az olan bu becerinin iletişimde çok önemli yeri var.En basit tanımıyla “empati” , Bir kişinin kendisini karşıdaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması,

hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecidir. Empati diğer kişi ile birlikte hissetme hareketidir. Bir insan empati kurarken kendi düşüncelerini, analizlerini ve işlerini bir kenara koyarak diğer kişiyi anlamaya ve diğer kişi ile birlikte hissetmeye başlar.

Bu tanım üç temel öğeden oluşur:

1- Empati kuracak kişi kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır.

2- Empatinin kurulabilmesi için, karşıdaki insanın duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamak gerekmektedir. Empatiyi tanımlarken bu nokta vurgulandığında, empatinin iki temel bileşkesinden söz edilmiş oluyor. Bunlar empatinin bilişsel ve duygusal bileşenleridir. Karşıdaki insanın rolüne girerek onun ne düşündüğünün anlaşılması bilişsel nitelikli bir etkinlik, karşıdaki insanın hissettiklerinin aynısını hissetmek ise duygusal bir etkinlik olmaktadır. Bilişsel olarak anlama, duygusal olarak anlamanın ön şartıdır.

3-Karşı tarafa anladığımızın bildirilmesi bir diğer koşuldur.

1998 yılında yapılan bir araştırmaya göre kadınlar erkeklere göre empati kurmada daha başarılılar. Bununla birlikte erkekler de eğitim alma yolu ile empati kurmada kadınlar kadar başarılı olabilirler. Yine diğer bir araştırmada–özellikle de duygusal olarak -empati kurmada kadınlar daha başarılılar. Yine aynı araştırmaya göre gençler çocuklara göre, yetişkinler ise gençlere göre empati kurmada daha başarılılar.

Smith tarafından yapılan bir araştırmada ise kişilerin hemcinslerine karşı geliştirdikleri empati, karşı cinse karşı geliştirilen empatiden daha yüksek çıkmış. Empati kurabilmek için, kişi hem diğer insanın duygularını anlayabilecek duygusal olgunluğa, hem de söylediklerini anlayabilecek zihinsel olgunluğa sahip olması gerekiyor. Aksi takdirde kişi istese dahi karşısındaki insanı anlayamayacaktır. Ayrıca empati kurabilmek için diğer insanın yaşadıklarının içerisine katılmak ve onun yaşantısını onunla paylaşmak şarttır.

Tüm bu tanım ve araştırmalara baktığımızda “duyguları doğru anlamak” esası vardır. Kişilerarası iletişimde asıl amacımız ANLAMAK-ANLATMAK VE ANLAŞMAK olduğuna göre empati kurabilme becerisi iletişim becerilerinin en değerlilerinden biridir diyebiliriz.

“Empati ne değildir?” dersek… Birinin yerine kendimizi koyup olaylara halen kendi gözümüzden bakmaya devam edersek orada empati kurmuş olmuyoruz.”Ben olsaydım ,yapmazdım” “Ben olsaydım giderdim” gibi cümleler kurduğunuzu fark ediyorsanız iletişim tarzınızı tekrar gözden geçirmenizde fayda var…Bir yerde bir yanlış anlaşılma varsa anlamayana değil anlatana ve anlatım tarzına bakmamız gerekir.Anlatanda anlatamayan da biz olabilir miyiz acaba?

(Devam edecek) Sevgilerimle…

EDLAN BOSTANCI(İLETİŞİM DANIŞMANI/EĞİTMEN/YAZAR)